Ministarstvo finansija izdalo je 04.07.2022. interesantno Mišljenje (broj 011-00-553/2022-04) u kojem je dato pojašnjenje kako se tretiraju usluge koje po svojoj prirodi nisu građevinske, ukoliko se pružaju tokom izgradnje novog ili rekonstrukcije i adaptacije postojećeg objekta i iskazuju kao stavke u situacijama.  

Naime, u Mišljenju je navedeno da se ove stavke koje se iskazuju u građevinskim situacijama smatraju sporednim prometom, a ne posebnim prometima.

Kako sporedni promet deli sudbinu glavnog prometa, to praktično znači da i stavke, koje po prirodi ne pripadaju građevini (u smislu Pravilnika o PDV-u) treba tretirati kao građevinske usluge, te ako su ispunjeni i svi drugi uslovi, na njih treba primetiti odredbe člana 10.2.3. Zakona o PDV-u.

U nastavku citiramo najinteresantni deo Mišljenja:

„Kada obveznik PDV, u okviru realizacije konkretnog projekta ˗ izvođenje radova na rekonstrukciji i dogradnji zgrade, sa isporukom opreme i materijala, u svojstvu člana konzorcijuma, ispostavlja naručiocu ˗ investitoru situacije (u kojima se prikazuju izvedeni radovi, utrošeni materijal, ugrađena oprema itd.), smatra se da je danom potpisivanja situacije od strane nadzornog organa izvršena delimična isporuka. Takođe, u slučaju kada je zaključen ugovor po tzv. principu „ključ u ruke“, ali, nezavisno od toga, obveznik PDV ispostavlja investitoru situacije koje potpisuje nadzorni organ, smatra se da je danom potpisivanja situacije izvršen promet, tj. delimična isporuka.

Prilikom izdavanja računa po osnovu potpisane situacije (čija je vrednost veća od 500.000 dinara, bez PDV) utvrđuje se da li je reč o prometu iz oblasti građevinarstva u smislu člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, na osnovu toga da li se deo ugovorenog posla iskazan u situaciji svrstava u aktivnosti navedene u Pravilniku, uz primenu pravila o glavnom i sporednom prometu.

Pojedine aktivnosti koje se iskazuju u situacijama kao posebne stavke i koje same za sebe ne predstavljaju promet iz oblasti građevinarstva u smislu člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, ali koje se smatraju sporednim prometom koji se vrši uz promet iz
oblasti građevinarstva u smislu člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona, ne smatraju se posebnim prometima.

Primera radi:
˗ ako obveznik PDV vrši postavljanje električnih instalacija za sigurnosno osvetljenje sa isporukom softvera, programiranjem i puštanjem u rad sigurnosnog osvetljenja, reč je o prometu iz oblasti građevinarstva u smislu člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona (isporuka softvera i dr. u funkciji su uspostavljanja sigurnosnog osvetljenja i smatra se sporednim prometom koji se vrši uz postavljanje električnih instalacija za sigurnosno osvetljenje);
˗ ako obveznik PDV vrši postavljanje instalacija za sistem automatske detekcije, dojave i gašenje požara sa ispitivanjem postavljenih instalacija, podešavanjem opreme, konfiguracijom uređaja, puštanjem u rad, obukom korisnika i predajom dokumentacije, uključujući i preuzimanje obaveze da se izvrše redovni periodični pregledi sistema u toku garantnog perioda od dve godine, reč je o prometu iz oblasti građevinarstva u smislu člana 10. stav 2. tačka 3) Zakona (ispitivanje postavljenih instalacija, podešavanje opreme, konfiguracija uređaja, puštanje u rad, obuka korisnika i predaja dokumentacije, uključujući i preuzimanje obaveze koja se odnosi na pregled sistema u garantnom periodu, su u funkciji uspostavljanja sistema automatske detekcije, dojave i gašenje požara i smatraju se sporednim prometom koji se vrši uz promet postavljanje instalacija za sistem automatske detekcije, dojave i gašenje požara, uz napomenu da se redovni periodični pregledi sistema u toku garantnog perioda od dve godine ne mogu smatrati sporednim prometom, već da se, ako se vrše bez naknade, smatraju uslugama pruženim u poslovne svrhe obveznika PDV).

Pored toga, ako obveznik PDV u situaciji iskaže kao posebne stavke troškove koje je imao da bi izvršio svoj promet (npr. obveznik PDV gradi trafo stanicu, a troškovi koji se odnose na izgradnju, između ostalih, su troškovi za usluge nadzora, tehničkog pregleda i plombiranja mernog mesta koje obvezniku PDV pruža drugo lice), iskazivanje podataka o tim troškovima ne smatra se iskazivanjem podataka o naknadama za posebne promete tog obveznika PDV.“